Bólgur í bakinu geta sannarlega haft neikvæð áhrif á líðan og líf fólks. Slíkar bólgur geta í raun haft mun víðtækari áhrif en margir gera sér grein fyrir. Bólga er í grunninn eðlilegt varnarviðbragð líkamans – leið til að vernda vefina og hefja viðgerðarferli. Þegar bólga verður viðvarandi eða ómeðhöndluð getur hún hins vegar truflað bæði taugaboð, hreyfingu og almenna líðan. Í bakinu, þar sem hryggurinn, taugar og vöðvar starfa í nánu samstarfi, getur jafnvel lítil bólga valdið miklum óþægindum og breytt því hvernig líkaminn starfar frá degi til dags.
Hvað gerist þegar bólga myndast í bakinu?
Í kringum hrygginn eru:
- vöðvar og bandvefur
- liðbönd og sinar
- smáliðir hryggjarins
- millihryggjaskífur
- taugar sem leiða boð út í allan líkamann
Bólga getur myndast í hvaða af þessum vefjum sem er. Þegar það gerist:
- Vökvamyndun eykst, sem veldur stífleika og þrýstingi.
- Viðkvæmir sársaukanemar virkjast, sem veldur verkjum.
- Spenna í vöðvum eykst, sem er viðbragð líkamans við að “vernda” svæðið.
- Hreyfigeta minnkar, sem leiðir til rangrar líkamsstöðu eða ójafnvægis í hreyfingu.
Þetta getur skapað vítahring þar sem bólgan viðhelst eða eykst vegna stífra vöðva og minnkaðrar hreyfifærni.
Áhrif bólgu á taugakerfið
Bakið er eins konar “miðstöð” taugakerfisins. Þar liggur mænusúlan sem tengir heila og líkama. Þegar bólga myndast í vöðvum og vefjum í kringum hrygginn getur hún haft áhrif á taugaboð á nokkra vegu:
Þrýstingur á taugar
Bólgin liðbönd, vöðvar eða diskar geta þrýst á nærliggjandi taugar. Þetta getur valdið:
- dofa
- náladofa
- skjótandi verkjum niður í fætur eða út í handleggi
- veikari vöðvum
- minnkuðu úthaldi
Þetta er sérstaklega algengt þegar bólgur eru í mjóbaki, hálsi og herðum.
Truflun á taugaboðum
Viðvarandi bólga getur breytt því hvernig taugarnar senda boð. Taugakerfið verður “ofurnæmt” og jafnvel lítið áreiti geta valdið sársauka. Þetta kallast „central sensitization“ og sést oft hjá þeim sem hafa verið lengi með bakverki.
Áhrif á sjálfvirka taugakerfið
Bólga og langvarandi verkir geta aukið virkni streitukerfisins (sympatíska kerfisins). Þá fer líkaminn í viðvarandi “fight or flight” ástand sem getur leitt til:
- aukins hjartsláttar
- meiri spennu í líkamanum
- truflaðs svefns
- minni slökunar
Hvernig bólgur í bakinu geta haft áhrif á almenna líðan
Langvarandi bólga og verkir eru ekki aðeins líkamlegt ástand – þau hafa bein áhrif á tilfinningar, orku og daglega virkni.
Svefntruflanir
Verkir og stífleiki, sérstaklega í mjóbaki og hálsi, geta gert einstaklingum erfitt að finna góða svefnstöðu og ró. Lélegur svefn eykur síðan bólgusvörun líkamans og versnar þannig hringrásin.
Minni orka og þreyta
Líkami sem glímir við bólgu er stöðugt að nota orku í viðgerðir og varnir. Fólk lýsir oft:
- sleni
- einbeitingarleysi
- orkuleysi yfir daginn
Áhrif á skap og tilfinningar
Langvarandi verkir og bólga hafa tengsl við:
- aukinn kvíða
- pirring
- þunglyndi
- minni lífsgæði
Þetta eru lífeðlisfræðileg áhrif á taugaboð og hormónakerfi.
Minni hreyfigeta og virkni
Þegar fólk reynir að forðast sársauka hreyfir það sig minna, sem getur leitt til:
- vöðvarýrnunar
- stífleika
- slæmrar líkamsstöðu
- aukins álags á hrygginn
Þetta viðheldur bólgunni.
Algengustu orsakir bólgu í bakinu
- Rangar vinnustellingar eða langvarandi kyrrseta
- Álag vegna líkamsræktar eða meiðsli, áverkar eða tognanir.
- Skekkja í líkamanum
- Dýna eða koddar sem hentar umræddri líkamsgerð illa.
- Streita og spenna í líkama
- Bólguviðbrögð vegna slitbreytinga eða gigtar
Hvernig mælum við bólgur í líkamanum?
Hér á Kírópraktorstöðinni notum við hita- og taugaskanna til þess að mæla bólgur í bakinu. Í myndbandinu hér að neðan útskýrir Bjarki kírópraktor hvernig skanninn virkar og hvernig kírópraktísk nálgun hjálpar að draga úr bólgunum og koma viðkomandi einstakling til betri heilsu.
Bólgur í bakinu eru ekki einungis einangrað vandamál í ákveðnum vöðva eða lið – þær geta haft áhrif á allt taugakerfið og þannig mótað líðan, svefn, orku og daglega virkni. Með markvissri kírópraktískri nálgun er hægt að draga úr bólgu, bæta hreyfingu og stuðla að heilbrigðara og orkumeira lífi.
Ef bólga eða verkir eru viðvarandi er mikilvægt að fá faglegt mat, þar sem orsökin getur verið mjög mismunandi frá einum einstaklingi til annars.
